رضا خلیلی

شهرستان ورزنه جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی بسیاری دارد که طبیعت دست نخورده کویر و آسمان پر ستاره یکی از جذابیت های آن است و باعث شده یکی از مهمترین و پرطرفدارترین مقاصد در اصفهان و ایران برای گردشگران داخلی و خارجی باشد. ورزنه معدنی از آثار تاریخی و مناظر طبیعی بکر است؛ استفاده درست از این ظرفیت ها، می‌تواند ورزنه را به گردشگران در سطح ملی و جهانی معرفی می کند؛ اشتغال پایدار ایجاد کند؛ مرهمی بر زخم خشک شدن زاینده رود باشد و می تواند از درد کشاورزانی که به دلیل خشکسالی‌های اخیر بیکار شده اند بکاهد. رونق گیری صنعت گردشگری در ورزنه، یکی از  گزینه‌های جایگزین کشاورزی است…

اما مسیر شکل گیری این صنعت با فراز و نشیب هایی همراه بود و باید راه بسیاری پیموده می‌شد؛ نبود زیرساخت‌های گردشگری در ورزنه و همچنین مشکلات فرهنگی پیش آمده، مانع ‌شکل گیری درست و رشد گردشگری در ورزنه می شد و ورزنه با وجود سنت و فرهنگ اصیل و نیز اماکن تاریخی، سهم خاصی از درآمد حاصل از گردشگری در استان و ایران نداشت. 

رضا خلیلی، قهرمانانه پای حل این مسأله ایستاد و دل به دریای کویر ورزنه زد تا در اوج تهدیدها، فرصت بیافریند. او زمین شناس و معلم جغرافیاست و به واسطه تحصیلاتش، طبیعت، تاریخ و سنت ورزنه را به خوبی می شناسد. در ابتدا به دلیل سطح بالای شناخت قابل توجهش از بافت تاریخی، آثار باستانی و پدیده‌های طبیعی ورزنه، تور لیدر گردشگری بود و این نقش را به خوبی ایفا می‌کرد. ارتباط مستقیم با گردشگران، او را با نیاز روز صنعت گردشگری بیش از پیش آشنا می‌کرد و پس از مدتی، خلیلی می دانست برای رونق گیری گردشگری در ورزنه، چه بسترها و زیرساخت هایی لازم است… 

خلیلی به جذابیت بافت تاریخی ورزنه برای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی پی برده بود و می دانست گردشگران به دنبال ذره‌ای از آرامش خانه های کاهگلی ورزنه اند تا بتوانند در آن چند روزی اقامت داشته باشند. بالاخره پس از پیگیری‌های زیاد، او توانست با خرید خانه ای در بافت قدیمی شهر و با حمایت خانواده و دوستانش اولین اقامتگاه بومگردی ورزنه را تاسیس کند و گام کوچکی برای آماده‌سازی زیرساخت‌های گردشگری در ورزنه بردارد. اقامتگاه او، خانه ای قدیمی ست که به واسطه‌ی سادگی، صمیمیت و مهمان‌نوازی صاحبش، امروزه نامدار شده و یادآور خاطرات شیرین و به یادماندنی است. 

شهرستان ورزنه به دلیل سنت اصیل و باستانی بانوان چادر سفید، شهر فرشتگان نیز نام دارد؛ خلیلی که نگران فراموشی و به خاطره پیوستن این فرهنگ شده بود در مقابل تهاجم فرهنگی و از بین رفتن فرهنگ های بومی منطقه ایستاد و در گام اول سعی در ترویج دوباره ی این رسم در نسل نوجوان و جوان نمود. سپس با پیشنهاد و پیگیری های او، روز 5 مهر در ورزنه روز چادر سفیدها نامگذاری شد و از آن پس، این روز با برگزاری مراسم در میان مردم همراه شده است. بعدها چادر سفید ورزنه به ثبت میراث ملی معنوی کشور رسید و این استمرار به نهادینه شدن این فرهنگ بومی کمک کرد.

آقا معلم با توجه به نیاز در صنعت گردشگری و نیز همگام سازی جوانان شهرستان با این صنعت، پای رشته‌ی راهنمای گردشگری را به هنرستان باز کرد تا ورزنه بتواند از میان جوانان خود، نیروی انسانی مورد نیازش را تأمین کند. او به فکر صنایع دستی بومی منطقه، مثل سفره بافی قدیمی ورزنه نیز هست و برای گسترش و ترویج آن می کوشد و به بانوان این رسته شغلی، در بازاریابی و فروش محصول کمک می‌کند…

خلیلی می داند که گردشگران به دنبال غرق شدن در سکوت، پاکی و خلوت کویر و دیدن آسمان شب پرستاره ی کویر اند و به همین علت، راز و رمز آسمان کویر را برایشان فاش می‌کند. این تمام داستان او با آسمان نیست و در پژوهش سرای ورزنه نیز، نجوم آموزش می دهد و برنامه هایی برای تشکیل انجمن نجوم و شرکت در مسابقات دارد. احداث اقامتگاه بومگردی در دل کویر نیز از دیگر فعالیت های خلیلی است که با هدف توسعه و رونق بیشتر گردشگری برنامه ریزی شده است. حالا ورزنه تنها یک شهر کوچک در گوشه ای از استان اصفهان نیست؛ بلکه خطه ای از خاک ایران است که آوازه‌اش به گوش جهانیان رسیده است. رضا خلیلی علاوه بر قهرمان ورزنه، قهرمان تالاب ها نیز هست و پای طبیعت خدادادی کشورش ایستاده است…

 او رویای معرفی ورزنه به جهان را دارد‌‌؛ این قهرمان، به دنبال ساختن آینده و پیشرفت ایران است…

آژانس مستند سو، با همکاری شتابدهنده پیشرفت و آبادانی رستا، درباره سیدمحمدحسین اخوان مستندی ساخته است که می توانید آن را مشاهده کنید: